AQShda iqtisodiy ahvol hamon o’gir. Narx-navo osmonda. Hayot kundan-kunga qimmatlab bormoqda. Odamlar xarajatlarni kamaytirish payida. Mahsulot yoki xizmat uchun kamroq pul sarflashning bir yo’li – kuponlardan foydalanish. AQShda bunday qog’ozlar paydo bo’lganiga 125 yildan oshdi.
Lora Xarders har juma oilasi uchun bozor qiladi. Qo’lida kerakli narsalar ro’yxati va bir dunyo kupon.
Lora 6 yildan beri kupon ishlatar ekan. Birinchi farzandiga homilador bo’lib, ishlamay yurganida ancha qiynalib qolgan. Ishdan bo’shashni o’ylab turgan ayol xarajatlarni kamaytirishi kerak edi.
"Ishga qaytmaslikka qaror qildim. Uy bekasiga aylandim. Lekin ayni vaqtda kamroq pul sarflashni ham o’rgandim”.
Kuponlar – amerikaliklarning jonu dili.(Reuters)
Lora ular bilan haftasiga to’rt baravar kamroq xarajat qiladi:
“Kuponlardan foydalanmay, narxning pasayishini kutmay bozor qilganimda, 80 dollar sarflardim. Endi esa 20 dollar ketadi, xolos”.
Kuponlarni esa turli manbalardan topish mumkin.
“Asosan yakshanba kungi gazetadan olaman kuponlarni. Internet ham yaxshi manba. Masalan, coupons.com, smartsource.com va mahsulot chiqaruvchilar veb sahifalari yordam beradi”.
Kuponlarni yoqtirmaydiganlar ham yo’q emas. Masalan, Meriam Sindi:
“Menimcha, bekorga vaqtingiz ketadi xolos. Bundan tashqari, bir narsa sotib olganimda, ichidan kupon chiqsa, undan vaqtida foydalanish esimdan chiqib qoladi. Keyin muddati o’tadi”.
Amerika tarixidagi birinchi kuponlar 1887-yilda Jorjiya shtati poytaxti Atlantada tarqatila boshlagan. Ular orqali tadbirkor o’z mahsuloti – koka-kola ichimligini pullagan. Kuponlar reklama vositasi, deydi mutaxassislar.
125 yil o’tib, firma va kompaniyalar kuponlar chiqarishda davom etmoqda. Maqsad o’sha-o’sha – savdo hajmini oshirish. O’zgargani – kupon tarqatish yo’llari, deydi Ferris Kaplan.
“Yoshlar kuponlarni uyali telefon orqali oladi. Pasaytirilgan narx haqidagi ma’lumot to’g’ridan-to’g’ri telefonga borib tushadi. Do’konga kirganda sotuvchiga shundoq telefonning o’zida kuponni ko’rsatish kifoya. Printerdan chiqarish yoki gazetadan qidirishga hojat yo’q”.
Hozir Amerikada kupon yoki chegirma taklif qilmaydigan do’konning o’zi yo’q, xoh yirik xoh kichik bo’lsin. Turli bayramlar va ayyomlar arafasida savdoni qizitadigan shular.
