Qirg’iziston matbuotida yozilishicha, sammit kun tartibidagi asosiy masala MDHning 2020 yilgacha mo’ljallangan iqtisodiy rivojlanish dasturidir.
Sharhlovchilar fikriga ko`ra, MDH sammitida Kavkaz urushidan keyingi noqulay siyosiy ahvoldan chiqish masalasida ham fikr almashiladi. Rossiya MDHni faollashtirish, jonlantirishga urinsa-da, a’zo davlatlar masalaga ehtiyotkorlik bilan yondashishi taxmin qilinmoqda.
Abxaziya yoki Janubiy Osetiya mustaqilligini tan olish bo`yicha biror bayonot kutilmayapti. Bu masala kun tartibiga qo`yilsa, Mustaqil Davlatlar Hamdo`stligi a`zolarini noqulay ahvolga tushishi mumkin.
“Rossiya Kavkazdagi harbiy harakatlari bilan MDH davlatlariga “siz bizning ta`sir doiramizdasiz. Kuchimizni ko`rib qo`ying” degan ma`noda gap qildi. Bu Rossiyaning eng yaqin ittifoqchilari tomonidan ham quvvatlangani yo`q. MDH davlatlari bu borada betaraflik qilib to`g`ri yo`l tutdi”, - deydi sharhlovchilardan biri.
Tahlilchilardan birining aytishicha, Bishkek sammitida MDH davlatlari Kavkaz bo`yicha biror yangi narsa aytishi qiyin.
Hamdo’stlik davlatlaridan birortasi Rossiyaning Kavkazdagi harbiy harakatlarini ochiq qo`llab-quvvatlamadi, Abxaziya va Janubiy Osetiya mustaqilligi biror davlat tomonidan tan olingani yo’q.
Bishkekda Yevrosiyo Iqtisodiy Hamjamiyati sammiti to`liq tarkibda o`tishi kutilmoqda. Iqtisodiy integratsiyani rivojlantirishga qaratilgan mazkur tashkilot hamon yagona iqtisodiy hudud yaratish masalasida biror natijaga kelgani yo’q. O`zbekiston tomonidan hamjamiyatning asosini belgilovchi bojxona tizimini soddalashtirish bo’yicha harakat boshlanmagan.
Sharhlovchilar ta’biricha, Yevrosiyo Iqtisodiy Hamjamiyati maqsadlarining to`laqonli ishga tushishi tobora shubha ostida qolmoqda.
Bishkekdagi sammitda prezidentlar mintaqa suvidan foydalanish bo`yicha muloqot qilishi kutilmoqda. Bu borada hozirgacha o`tgan ikki tomonlama va ko`p tomonlama muzokaralar natijasiz tugagan edi.
“Har bitta suv hafzasining o’ziga yarasha jihatlari bor. Shularni inobatga olib kelishuvga borsa bo`ladi rahbarlar. Kelishuv har bir tomon uchun qulay bo`lishi kerak. Bu kelishuv bugun bo`lmasa, ertaga baribir bo`ladi”, - degan umidlarni bidiradi ekolog Rustam Razzoqov.
Ma`lumotlarga ko`ra, mintaqa davlatlari uchrashuvida Rossiya prezidenti ham ishtirok etishi mumkin.
Shunday bo`lgan taqdirda mintaqa davlatlarining Kavkaz
bo`yicha pozitsiyalari Rossiyaning bevosita ta`sirida yana bir sinovdan o`tishi
kutiladi.
